WC 2010, Lại một mùa mất ngủ

Có không nhiều những chuyện làm một người bình thường mất ngủ. Loại đi những thứ u ám tuyệt vọng kiểu như vỡ nợ chứng khoán hay đau đớn thất tình thì sự thấp thỏm chờ đợi những bấp bênh niềm vui cũng rất dễ làm cho người ta khó lòng chợp được mắt.

Cái đêm trước của buổi hẹn đầu ở mối tình đầu chẳng hạn. Hoặc giản dị hơn, khấp khởi đợi sáng cho một chuyến phiêu lưu dài ngày xa quê hương chẳng hạn. Trong hiếm hoi những cái “chẳng hạn” trinh bạch ấy, thì phấp phỏng thức đêm hân hoan chờ xem World Cup là đáng kể nhất.

World Cup là một “ca” đặc dị khác thường. Cái nỗi hồi hộp canh cánh không phải vì bốn năm nó mới được tổ chức một lần. (Chao ôi, đời người ta có bao nhiêu cái bốn năm). Nó quyến rũ bởi lẽ nó là nơi lồng lộng hoành tráng tập trung tinh hoa của đám đàn ông thời bình. Những chàng trai mới dũng mãnh làm sao, đủ mọi mầu da, đủ mọi kiểu tóc ngời ngời thông minh nhanh nhẹn tưng bừng dồn tụ về một chỗ. Họ gặp nhau không phải loay hoay xã giao tay bắt mặt mừng như đám bạn xa, lại càng không phải “thiệt chiến quần hùng” như bọn hủ nho thích khoe khôn khua môi múa lưỡi. Bọn họ tới đấy để quyết liệt đối đầu bằng khéo léo tài chân, bằng linh hoạt trí não, cốt làm sao cho trái bóng tưng tưng tròn khâu bằng những mảnh da bơm căng hơi phóng xé toang mành lưới đối phương. Trong cuộc đời đều đặn tẻ nhạt này, còn cái gì sôi động cảm xúc hơn là một bàn thắng. Ở hoàn cảnh thế giới đang yên bình phẳng phiu hầu như đã hết loạn lạc, bóng đá quả là một “hobby” tuyệt đỉnh thượng võ.

Và chính vì thế giới đã phẳng, bóng đá ngày nay không còn chật hẹp mang khuôn mặt cố định, mặc dù người Anh khăng khăng cho nó một xuất xứ quê hương. Thật ra điều này vẫn luôn bị tranh cãi, nhất là ở bên Tầu, nơi nhan nhản có vô số biện sĩ hoạt mồm. Học giả Ma Tuyết Điền, trong một cuốn khảo luận nổi tiếng về bóng đá, đã hùng hồn khẳng định nó có nguồn gốc từ Trung Quốc. (Khảo luận Ma Tuyết Điền, NXB Thể dục thể thao - 1999 - trang11,12). “Chiến Quốc sách ghi rằng. Dân Lâm Tri bẩy vạn hộ ở nước Tề rất giầu có. Người dân ở đây không ai là không biết thổi sênh, gẩy đàn cầm, chơi gà chọi nuôi chó săn, cờ bạc và thạp cúc. Thạp Cúc hay còn gọi Xúc Cúc là trò chơi đá bóng. Thạp có nghĩa là chân đá vào vật. Còn Cúc là quả cầu được làm bằng da thú, bên trong chứa đầy lông tóc. Khi thi đấu hai bên xếp thành hàng ngũ thay nhau tiến hành các hoạt động công, thủ. Đến đời nhà Đường thì bên trong quả bóng da đã được bơm đầy khí và cầu môn đã được treo lưới”. Âu cũng là một cách nói, bởi nghĩ cho cùng xuất xứ của bóng đá cũng không quá là quan trọng vì bóng đá của hôm nay đã rực rỡ phát triển và đang đậm đà mang bản sắc của từng dân tộc. Đông đá kiểu Đông, Tây đá kiểu Tây. Brazil đá kiểu Brazil, Đức đá kiểu Đức. (Nhân đây cũng xin lưu ý, hôm vừa rồi đội Eintracht Franfurt sang giao hữu với tuyển Việt Nam, ông trưởng đoàn kiêm phó chủ tịch câu lạc bộ Thomas Prochl, một người trăm phần trăm “Giéc manh” cho rằng, thuật ngữ “xe tăng Đức” hoàn toàn là sản phẩm tưởng tượng của các fan thuần Việt). Không cần kể các đại gia, mà ngay cả các thiếu gia cỡ như Hàn, Nhật của châu Á hay Bờ biển Ngà, Cameroon của châu Phi, hoặc Honduras, Mexico của châu Mỹ cũng nhân văn hình thành riêng cho mình một cách chơi độc đáo. Nhờ sự sâu sắc đa dạng mang tính văn hoá vùng miền đấy, nên ở cuộc “Hoa sơn luận kiếm” lần này, CHDCND Triều Tiên nhỡ có lọt vào “tóp phai” của “Võ lâm ngũ bá” thì cũng không hẳn là bất ngờ kinh hoàng khủng khiếp. Sự mất ngủ của bóng đá chính là ở chỗ ấy.

Bóng đá là một trò chơi thượng võ của thời bình, nên thăm thẳm bên trong vẻ ngoài “sát khí” của nó (nhiều ngôn từ ở bóng đá phảng phất đậm mầu của thời chiến: tấn công, phòng ngự, chiến thuật... Thậm chí vài bình luận gia nhẵn mặt quen tên trên tivi lẫn báo viết rất thích gọi các huấn luyện viên là Tướng, là Chiến lược gia) luôn ẩn sinh những trong trắng yên lành. Song hành cùng cảm xúc nghẹt thở của trận đấu là một cảm giác thanh thản bình an. Bóng đá đỉnh cao xứng đáng là một sứ giả chân chính của thiện chí. Giống hệt như “kiếm đạo” ở phương Đông, tột cùng của những tuyệt chiêu kiếm thuật lại chính là lẽ “dưỡng sinh” mà triết gia Trang Tử nhân hậu giải nghĩa “sự nuôi nấng cuộc sống”. Mọi kỹ thuật, mọi tiểu xảo chơi bóng đều chỉ là khát khao mong được lương thiện bộc lộ mình để thăng hoa đạt tới “bản lai diện mục”. Có phải vậy chăng mà hầu hết những người biết yêu bóng đá đều là những người tử tế. Và cũng chính vì thế mà bóng đá hiện đại hoàn toàn không chơi bóng bằng chân. Xót xa thay cho những cầu thủ luôn hùng hục chạy rồi đá. Sự mất ngủ từ trái bóng đơn giản là sự mất ngủ của nghệ thuật.

Chỉ còn hơn chục ngày nữa (trận khai mạc World Cup ở sân sân Soccer City, Johannesburg ngày 11/6/2010) cả nhân loại sẽ bồi hồi thao thức. Những người vợ hiền biết yêu chồng rưng rưng đi sớm vào siêu thị mua trữ sẵn mấy thùng mì ăn liền. Tất nhiên, trong đám đó sẽ vài nàng làu bàu, thế là lại vào một mùa mất ngủ.

Nguyễn Việt Hà

->Read More...